አማራንዝ ወይም ቀበሮ ከረጅም ጊዜ በፊት ከተረሱ በጣም ጥንታዊ ከሚለሙ እፅዋት አንዱ ነው። በቅርብ ጊዜ የቀበሮው ጅራት ህዳሴውን እያሳየ ነው እና በቤት ውስጥ የአትክልት ስፍራዎች ውስጥ ብዙ እና ብዙ ሊገኝ ይችላል።
የአማራንት ዝርያዎች ከበለፀገ አረንጓዴ እስከ ቀይ ቅጠል ያላቸው ዝርያዎች በተለያዩ አይነት ቀለሞች ይገኛሉ። አማራንት በአትክልቱ ውስጥ እንደ ጌጣጌጥ ተክል በጌጣጌጥ አልጋዎች ወይም በአትክልቱ የአትክልት ስፍራ ውስጥ እንደ ምግብ ተክል ሊተከል ይችላል።
የቦታ ምርጫ
ቀበሮው በማንኛውም የጓሮ አፈር ውስጥ የሚበቅል በጣም የማይፈለግ ተክል ነው።ምንም እንኳን ተክሉን ጠንካራ ባይሆንም, ነጠላ ዘሮች በክረምቱ ውስጥ ሊኖሩ ይችላሉ. በተለይም በቀዝቃዛው ክረምት እና በቦታው ላይ ባለው ዝቅተኛ ፍላጎት ምክንያት ፣ በፀደይ ወቅት አማራንት በአትክልቱ ውስጥ ሊሰራጭ ይችላል። እንደ ዝርያው እና ቦታው, ተክሉን በጥቂት ሴንቲሜትር እና ወደ ሁለት ሜትር የሚጠጋ ቁመት ሊያድግ ይችላል. አማራንቱ እንዲበቅል እና ወደ ጥሩ መጠን እንዲያድግ ከፈለጉ በተቻለ መጠን ፀሀያማ የሆነ ቦታ መምረጥ አለብዎት። አፈሩ በማዳበሪያ ወይም በማዳበሪያ ሊሻሻል ይችላል, ይህም እድገትን ያመጣል. አፈሩ በጣም ጥቅጥቅ ያለ እና ውሃ የማይገባ ከሆነ, ከመትከል ወይም ከመዝራት በፊት አፈሩ በዚህ መሰረት መፈታት አለበት. አማራንት የውሃ መጥለቅለቅን በደንብ አይታገስም፤ በተቃራኒው ረዣዥም የደረቅ ወቅቶች ከረዥም ጊዜ ዝናብ ይልቅ ለተክሉ ብዙም ችግር አይኖራቸውም። መሬቱ በኖራ ዝቅተኛ ከሆነ, የድንጋይ ብናኝ በመጨመር ሊሻሻል ይችላል.አማራነቴ በፍጥነት የሚያድገው በጥሩ ሁኔታ ላይ ስለሆነ እድገቱ እንዳይደናቀፍ የአፈር ጥራት በየጊዜው መጠበቅ አለበት።
መዝራትና ማረስ
አማራን በመዝራት ይተላለፋል ይህም በጣም ስኬታማ ነው፡
- አማርንቱ በፀደይ መጀመሪያ ላይ በቤት ውስጥ በተከለለ ቦታ ሊበቅል እና ከበረዶ በኋላ ከቤት ውጭ ሊተከል ይችላል።
- በቤት ውጭ መዝራት የሚካሄደው ከግንቦት አጋማሽ እስከ መገባደጃ ድረስ ብቻ ነው፣ዘሮቹ ለመብቀል በቂ ሙቀት ስለሚያስፈልጋቸው።
- ችግኙ ዘግይቶ ለበረዶ ተጋላጭ ነው፡በዚህም የተነሳ በቤት ውስጥ የሚበቅሉ እፅዋት ቀስ በቀስ ከውጪ ካለው የሙቀት መጠን ጋር መላመድ አለባቸው።
- ይህም ከስፔሻሊስት ቸርቻሪዎች የሚገዙ እፅዋትን ይመለከታል ምክንያቱም ውርጭ የግድ ተክሉን መግደል የለበትም ነገር ግን እድገቱን በእጅጉ ይቀንሳል።
- ትላልቅ እፅዋት በአትክልቱ ውስጥ ከተተከሉ ፣ተመሳሳይ የሆነ ትልቅ የመትከያ ጉድጓድ ለማዘጋጀት ጥንቃቄ መደረግ አለበት ፣ለምሳሌ ብስባሽ የሚሞላበት።
- በተለይ ከትላልቆቹ እፅዋቶች ጋር በመጀመሪያ በበቂ ሁኔታ ውሃ ማጠጣት አስፈላጊ ሲሆን በኋላ ላይ ግን መጠነኛ በሆነ መልኩ በደንብ ስር እንዲሰድዱ ያስፈልጋል።
- በተለይ በረጃጅም ዝርያዎች ላይ ጥሩ ስር መስጠቱ ጠቃሚ ነው ምክንያቱም ጥሩ አቋም ሁለት ሜትር በሚጠጋ ከፍታ ላይ አስፈላጊ ነው.
አማራንቱ በቋሚ አልጋ ላይ እንደ ብቸኛ ተክል ሊተከል ይችላል፤ በተለይ በቡድን ጥሩ ይመስላል። በሚዘሩበት ወይም በሚዘሩበት ጊዜ በቡድን ውስጥ እያንዳንዱ ተክሎች በቂ ቦታ እንዲኖራቸው ለማድረግ ጥንቃቄ መደረግ አለበት.
እንክብካቤ
አማራንት በቦታው ላይ ጥቂት ፍላጎቶች ብቻ ሳይሆን ተክሉ በእንክብካቤ ረገድም በጣም የማይፈለግ ነው። ተክሉን በየሁለት እና ሶስት ሳምንታት በፈሳሽ ማዳበሪያ ይቀርባል. በኋለኛው ጥቅም ላይ በመመስረት ይህ በአትክልት ቦታው ውስጥ ለብዙ ዓመታት ወይም ብስባሽ ወይም በራስ-የተሰራ ፍግ የንግድ ማዳበሪያ ሊሆን ይችላል።ከ 20 እስከ 50 ሴ.ሜ ቁመት ያላቸው ተክሎች በተለይም ሙሉ ቁመታቸው ላይ ካልደረሱ መደገፍ አለባቸው. ኃይለኛ ንፋስ እና ከባድ ዝናብ አለበለዚያ ተክሉን ማጠፍ ወይም ነጠላ ቅርንጫፎች ሊሰበሩ ይችላሉ. በተለይ የቀበሮው አበባዎች እና የፍራፍሬ ዘንጎች ብዙ ክብደት ስላላቸው ድጋፉ በበቂ ሁኔታ ከፍ ያለ እና በመሬት ውስጥ በደንብ የተገጠመ መሆን አለበት. የሞቱ ቅጠሎች መበስበስ እንዳይጀምሩ በዝናባማ አመታት በየጊዜው መወገድ አለባቸው።
በአትክልት ስፍራው ውስጥ አማራንትን እንደ ጌጣጌጥ ብቻ ከፈለጉ አበባ ካበቁ በኋላ የፍራፍሬውን ግንድ ማስወገድ ይችላሉ። ይህ ከእጽዋቱ ላይ የተወሰነ ክብደት ይወስዳል። ለመብሰል ጥቂት የፍራፍሬ ራሶች በፋብሪካው ላይ ሊቆዩ ይችላሉ, ይህም ለቀጣዩ አመት ዘሮችን ያቀርባል. የ amaranth ቅጠሎች ወይም ዘሮቻቸው እንደ አትክልት የሚበሉ ከሆነ በመከር ወቅት የፍራፍሬ ራሶች ተጨማሪ ድጋፍ መስጠት እና ከወፎች ለመከላከል ይመከራል.እነዚህም ዘሮቹን ይወዳሉ እና ብዙውን ጊዜ ቀበሮው በአትክልቱ ውስጥ በዘፈቀደ እንዲሰራጭ ያረጋግጣሉ።
ተባይ እና በሽታ
ለአማራንዝ አደገኛ የሆነው ተባይ አፊድ ብቻ ነው። ተክሉን ካልተበላ, እነዚህ ለንግድ ከሚቀርቡ ምርቶች ጋር ሊዋጉ ይችላሉ. አለበለዚያ ጠቃሚ ነፍሳት በአትክልቱ ውስጥ መበረታታት አለባቸው ወይም እንደ ፈረስ ጭራ ያሉ ተፈጥሯዊ መፍትሄዎች ጥቅም ላይ መዋል አለባቸው. የውሃ መጥለቅለቅ ከተከሰተ ተክሉን በመበስበስ ሊጎዳ ይችላል. በዚህ ሁኔታ ተክሉን መጣል እና እንደገና ከመትከል በፊት አፈሩ በተሻለ ሁኔታ መዘጋጀት አለበት.
አማራንት ቀላል እንክብካቤ እና ሁለገብ ተክል ነው። በተለይም ረዥም እድገት ያላቸው ዝርያዎች በአትክልቱ ውስጥ ወይም በመግቢያው አካባቢ ጥሩ ሆነው ይታያሉ. አነስተኛ መስፈርቶቹ ለእንክብካቤ ትንሽ ጊዜ ባለባቸው የአትክልት ስፍራዎች ተስማሚ ናቸው ፣ ምክንያቱም ተክሉ ውሃ ሳይጠጣ ለብዙ ሳምንታት የሚቆይ የእረፍት ጊዜን በቀላሉ ይታገሣል።
በአጭሩ ማወቅ ያለብዎት
መገለጫ
- Amaranthus በቀበሮ ቤተሰብ ውስጥ የሚገኝ የእፅዋት ዝርያ ነው።
- ተክሉ ስያሜውን ያገኘው ቀበሮ በሚመስሉ የአበባ ጉንጉኖች ነው።
- በዚህ ዝርያ ቢያንስ 100 የተለያዩ ዝርያዎች አሉ።
- ቀበሮው ከአርክቲክ በስተቀር በሁሉም ቦታ በምድር ላይ ይገኛል። ያለ ምንም ልዩነት ማለት ይቻላል ዓመታዊ ነው።
- የተንጠለጠሉ አበባ ያላቸው እፅዋት በይበልጥ ይታወቃሉ። ብዙውን ጊዜ ለበረንዳ ሳጥኖች ለመትከል ያገለግላሉ።
- የቀበሮው የአበባ ሾጣጣዎች ከቀይ እስከ አረንጓዴ እስከ ቀይ ቡናማ ድረስ በተለያየ ቀለም ይመጣሉ።
- Amaranthus ከሰኔ እስከ ጥቅምት ያብባል። እንደየልዩነቱ ተክሉ እስከ 1.50 ሜትር ቁመት ይደርሳል።
- የቀበሮው ጭራ በብርድ ጊዜ በጣም ስሜታዊ ነው። በጸደይ ወቅት ዘግይቶ ውርጭ እንዳይከሰት መከላከል አለበት.
- ቀበሮ የሚራባው በመዝራት ነው። በብርድ ፍሬም ውስጥ ወይም በቀጥታ ከቤት ውጭ ይዘራሉ.
አጠቃቀም
Amaranthus caudatus ኢንካ ስንዴ ተብሎ የሚጠራው ከአንዲያን ክልል የመጣ ሲሆን የውሸት እህል ነው። ለምግብነት ያገለግል ነበር። የእነዚህ ተክሎች ዘሮች በሜክሲኮ ውስጥ ወደ 9,000 ዓመታት ገደማ ዕድሜ ባለው መቃብር ውስጥ ተገኝተዋል. አማራንት ረጅም እና የተንጠለጠሉ ጥቁር ቀይ አበባዎች ያሉት በጣም ያጌጠ ብቻ አይደለም። Foxtail ከግሉተን-ነጻ (የእህል ምትክ)፣ ከፍተኛ የላይሲን ይዘት ያለው (15%) እና ከወተት ፕሮቲን የበለጠ ዋጋ ያለው ነው። ብዙ ንጥረ ነገሮች እና የመከታተያ ንጥረ ነገሮች በተለይም ካልሲየም፣ ብረት፣ ዚንክ እና ማግኒዚየም ይህ ተክል ለቪጋኖች እና ለጠፈር ተጓዦች በጣም ማራኪ ያደርገዋል። በውስጡም ያልተሟሉ ፋቲ አሲድ እና ቫይታሚን B1 እና E ይዟል። እንደ አትክልት ቀበሮ እናድገዋለን።
በአትክልቱ ስፍራ
ረጅም የቀበሮ ዝርያዎች ለጎጆ አትክልት ተስማሚ ናቸው።ዝቅተኛዎቹ በሸክላዎች, በተንጠለጠሉ ቅርጫቶች እና በረንዳ ሳጥኖች ውስጥ በጣም ጥሩ ሆነው ይታያሉ. በፀሐይ ውስጥ የሚገኝ ቦታ እና ከነፋስ የተጠበቀ ቦታ አስፈላጊ ነው. መሬቱ ሊበከል የሚችል, እርጥብ እና በንጥረ ነገር የበለፀገ መሆን አለበት. በደረቅ ጊዜ ተክሉን በደንብ ማጠጣት አለበት. ጥቅጥቅ ያሉ አበቦችን ለማረጋገጥ ያገለገሉ የአበባ አበቦችን ያስወግዱ እና በመደበኛነት በሳምንት አንድ ጊዜ ማዳበሪያ ያድርጉ።
ወጣት እፅዋትን መልሰው ከቆረጡ ቡሺያ ይበቅላሉ።
እንደ ሻካራ ፀጉር ቀበሮ ያሉ አንዳንድ ዝርያዎች አሁን እንደ አረም ተደርገው ይወሰዳሉ እና እውነተኛ ተባዮች ናቸው። ከቁጥጥር ውጭ በሆነ ሁኔታ ይባዛሉ እና በማንኛውም ቦታ ሥር ሊሰዱ ይችላሉ. ከአንድ ተክል እስከ አንድ ሚሊዮን ዘሮች ሊሰራጭ ይችላል። ከማበብዎ በፊት እነሱን መዋጋት ጥሩ ነው። በአትክልቱ ውስጥ ተክሎችን በማውጣት በአንፃራዊነት በቀላሉ ሊወገዱ ይችላሉ. በምንም አይነት ሁኔታ የበሰለ የፍራፍሬ ግንድ ማዳበሪያ መሆን የለበትም!